overzicht
collecties
De Archives et Musée de la Littérature (AML), opgericht in 1958, is een centrum voor archivering, documentatie en onderzoek met betrekking tot het literaire, uitgevers- en theatererfgoed van Franstalig België.
Literaire en uitgeversarchieven
Het literaire archief van de AML omvat een breed scala aan documenten : manuscripten, correspondenties, boeken, foto’s, audiovisuele documenten, geluidsopnamen, persartikelen, affiches, kunstwerken en schrijversvoorwerpen.
De collectie is opgebouwd uit meerdere literaire fondsen van auteurs als Henry Bauchau, Madeleine Bourdouxhe, Gaston Compère, Conrad Detrez, Christian Dotremont, Marie Gevers, Franz Hellens, Maurice Maeterlinck, Dominique Rolin en Jean-Philippe Toussaint. De unieke poëziefondsen bestaan onder meer uit het werk van Jean de Boschère, Max Elskamp, François Jacqmin, Werner Lambersy en Odilon-Jean Périer. De grote verscheidenheid aan documenten maakt het AML tot een eersteklas centrum op vlak van de geschiedenis van literaire stromingen zoals het surrealisme (met onder meer de archieven van Paul Nougé, Achille Chavée, Louis Scutenaire, Cobra, Phantomas, enz.).
Naast deze collectie, die rechtstreeks verband houdt met het literaire leven, beheert de AML ook een aantal fondsen die betrekking hebben op de uitgeverswereld. Voorbeelden hiervan zijn de archieven van Jacques Antoine, Les Éperonniers, André De Rache, Editions Luce Wilquin en de collectie Espace Nord.
Archives voor documentatiecentrum
Musée voor tentoonstellingen
Littérature voor onderzoek en valorisatie
Theaterarchieven
De AML beheert verschillende archieven en collecties met betrekking tot het theatererfgoed van Franstalig België, waaronder documenten die verband houden met personen actief in de podiumkunsten (toneelschrijvers, regisseurs, dramaturgen, critici), theatergezelschappen en theaterzalen. Naast de gebruikelijke formats zoals manuscripten, correspondenties en uitgaven, omvatten de theaterarchieven ook affiches, maquettes, kostuums en rekwisieten, foto’s, opnames, gespecialiseerde tijdschriften, brochures en een groot aantal eenmalige drukwerken.
Onder de aanwezige collecties en fondsen vallen de duizenden programmaboekjes (1890-1940) van Léopold Wiener en de archieven van verdwenen zalen en gezelschappen zoals het Théâtre du Parvis en het Ensemble Théâtral Mobile op. Na het toevertrouwen van hun historische archieven blijven Théâtre de Poche, Rideau de Bruxelles en Théâtre National Wallonie-Bruxelles regelmatig de collecties aanvullen met nieuwe toevoegingen. De AML bewaart op het gebied van toneelauteurs onder meer de archieven van Charles Bertin, Herman Closson, Michèle Fabien, Fernand Crommelynck, Michel de Ghelderode, Jean Louvet en Jean Sigrid.
Audiovisuele archieven
De fotografiecollectie van de AML bestaat uit tienduizenden foto’s: portretten van schrijvers, foto’s van voorstellingen en literaire evenementen, persoonlijke foto’s van auteurs… Sommige collecties komen rechtstreeks van fotografen zoals Robert Kayaert, Georges Thiry, Oscar, Daniel Locus en Marc Trivier.
De audiocollectie van de AML, voortgekomen uit het baanbrekende werk van het Musée de la Parole van Paul Hellyn en de Audiothèque van Géo Libbrecht, omvat een diverse verzameling van uitzendingen, lezingen en interviews vanaf het begin van de 20e eeuw tot nu. In de kijker staan natuurlijk de unieke collectie geluidsopnames van Théâtre-Poème, alsook de geluidsarchieven van Christian Bussy.
De video-opnames zijn afkomstig van zowel de opnames die de AML door de jaren heen heeft gemaakt als van het talrijke beeldmateriaal dat aanwezig is in de collecties van verschillende fondsen.
Bibliotheek
De AML beschikt over een uitgebreide bibliotheek met meer dan 100 000 boeken en 150 000 verschillende tijdschriftnummers. Deze boeken en tijdschriften, bestaande uit publicaties geschonken door personen en instellingen of verworven door de AML vanwege hun documentair belang, zijn te vinden in de online catalogus.
Bijzondere collecties
Als actieve instelling heeft de AML sinds haar oprichting in 1958, naast de collecties die verband houden met de belangrijkste onderzoeksdomeinen, ook andere collecties toegevoegd.
- Het APA-archief, ofwel Actualités du Patrimoine Autobiographique, is een leesgroep met als voornaamste missie het verzamelen en bewaren van autobiografische geschriften van gewone mensen. Contactpersoon: Francine Meurice ;
- De collectie uit de Democratische Republiek Congo, Rwanda en Burundi omvat verschillende Franstalige Afrikaanse schrijvers uit deze drie landen. Hieronder vallen auteurs die daar wonen, auteurs die deel uitmaken van de diaspora, evenals Belgische schrijvers uit de koloniale periode ;
- De collectie van het Fonds des écrivains en exil bevatten documenten die voornamelijk afkomstig zijn van de Tsjechoslowaakse intellectuele diaspora, zoals Lubomir Sochor, Ivan Diviš, Tomas Bata, Antonin Liehm en Petr Kral.